بررسی رابطه عوامل شخصیتی افسردگی‌زا از دیدگاه قرآن و عوامل شخصیتی از دیدگاه کتل، از طریق همبستگی بنیادین

پ‍ژوهش حاضر به روش همبستگی و با هدف بررسی رابطه عوامل افسردگی‌زا از دیدگاه قرآن (تمایلات گرایش انزوایی، احساس شکست، دین‌گریزی، ضعف اعتماد به خدا، خودجانبداری و نوسان خلقی) و عوامل شخصیتی کتل انجام پذیرفت. کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشکده‌های مختلف دانشگاه تهران که در سال تحصیلی 93-94 تحصیل می‌کردند، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. گروه نمونه 170 نفر از دانشجویان (91 دختر و 79 پسر) بودند که به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و تحت آزمون قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسش‌نامه‌های «مقیاس تشخیص افسردگی مبتنی بر قرآن» و «آزمون شخصیت 16 عاملی کتل» بود. برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل چندمتغیری همبستگی بنیادی استفاده شد. نتایج نشان داد که پنج بعد همبستگی بنیادین معنادار میان صفات قرآنی و نظریه شخصیتی کتل وجود دارد. سازه‌های زیربنایی استخراج‌شده بر حسب متغیرهای همبسته معنادار، شامل پنج سازه «متدین فداکار خودکارآمد»، «سست‌ایمان بی‌کفایت»، «متدین دوسوگرا»، «متدین متواضع و خودسرزنش‌کننده» و «متدین درونگرا و هوشمند» است. بنابراین، عوامل افسردگی‌زا از دیدگاه قرآن و عوامل شخصیتی کتل با هم ارتباط معناداری دارند و این ارتباط در قالب این پنج سازه بنیادین وجود دارد.